Przedmowa
Chemia leków jest nauką interdyscyplinarną. Dla potrzeb racjonalnego stosowania leków nieodzowna jest integracja wiedzy z zakresu chemii leków, fizjologii, patofizjologii, biochemii i pokrewnych specjalności.
Dla sprostania oczekiwaniom czytelników w tym zakresie, w drugim wydaniu niniejszego podręcznika, podobnie jak w pierwszym, zastosowano układ anatomiczno-terapeutyczno-chemiczny (ATC). Omawiając leki stosowane w określonych jednostkach chorobowych, uwzględniono krótki opis patomechanizmu schorzenia, tam gdzie to było możliwe, co w połączeniu ze znajomością komórkowych mechanizmów działania leków stanowi uzasadnienie ich zastosowania w przyczynowej lub objawowej terapii danego schorzenia.
Przy omawianiu poszczególnych grup leków uwzględniono: budowę chemiczną i nazewnictwo (nazwa INN - kursywą, niektóre nazwy preparatów - wersalikami, nazwę chemiczną); właściwości fizykochemiczne istotne dla dostępności biologicznej, aktywności farmakologicznej, otrzymania określonej postaci leku, itp.; komórkowy mechanizm działania; zależność działania od budowy chemicznej; metabolizm i jego znaczenie dla aktywności i toksyczności, a także niejednokrotnie interakcje i działania niepożądane.
Dynamiczny rozwój nauk medycznych w ostatnich latach umożliwił poznanie patomechanizmu wielu schorzeń i mechanizmów działania leków, co zaowocowało wprowadzeniem do lecznictwa nowych leków, niejednokrotnie o nowych mechanizmach działania, w tym także skutecznych lub bardziej skutecznych w terapii schorzeń, których leczenie jeszcze kilka lat temu było niemożliwe.
Uwzględniając osiągnięcia ostatnich lat w zakresie chemii leków, w drugim wydaniu podręcznika wprowadzono nowe rozdziały, a w większości pozostałych przedstawiono nowe leki i nowe osiągnięcia w zakresie mechanizmu ich działania.
Poznanie nowych mechanizmów działania leków wyjaśniło także wiele działań niepożądanych i spowodowało wycofanie z lecznictwa niektórych leków, na przykład niektórych inhibitorów COX-2.
Mimo ogromnego postępu nauk medycznych, nadal są schorzenia, których aktualnie nie potrafimy leczyć, a stosowane leki poprawiają jedynie komfort życia pacjenta. Staraliśmy się również uwzględnić ten problem, zamieszczając informacje o lekach stosowanych w takich schorzeniach, jak stwardnienie rozsiane i stwardnienie boczne zanikowe, choroba Alzheimera i Huntingtona, dystrofie mięśniowe, nużliwość mięśni, itp.
Podręcznik jest bogato ilustrowany schematami przedstawiającymi punkty uchwytu działania leków, które ułatwiają zrozumienie wpływu danego leku na proces przywrócenia równowagi fizjologicznej.
Mamy nadzieję, że drugie wydanie niniejszego podręcznika będzie pomocne w kształceniu zarówno studentów farmacji, jak również w codziennej pracy zawodowej magistrów farmacji.
Autorzy