Statystyka ... w pigułce
Niniejsze opracowanie przygotowane zostało jako podręcznik do statystyki matematycznej dla studentów I roku Wydziału Farmaceutycznego i Oddziału Analityki Medycznej Uniwersytetu Medycznego i jest jednocześnie drugim wydaniem podręcznika wydanego pod tym samym tytułem w roku 2008.
Zakres oraz układ materiału, przedstawiony w podręczniku został oparty początkowo na podstawie obowiązującego programu nauczania statystyki na wydziale Farmaceutycznym. Jednak już na etapie zbierania materiału do wydania pierwszego, został on poszerzony o dodatkowe treści wykraczające poza podstawowy program nauczania, dlatego też może być również wykorzystywany przez studentów innych kierunków studiów oraz osoby, które korzystają w swojej pracy z metod statystyki matematycznej.
Materiał zawarty w podręczniku może być wykorzystany przez osoby o różnym poziomie wiedzy z zakresu statystyki. Osoby początkujące mogą tam znaleźć podstawowe definicje, wzory, przykłady obliczeń podstawowych parametrów czy statystyk testowych. Schemat tych obliczeń może być potem powtórzony dla innych danych. Osobom tym polecam skoncentrowanie się przede wszystkim na tych zagadnieniach, gdzie liczba danych jest niewielka (małe próby). Osoby bardziej zaawansowane znajdą tam wiadomości na temat procedur, których opis i algorytmy ich wyliczania trudniej znaleźć w dostępnej literaturze. Mogą być one wykorzystane np. do tworzenia własnych arkuszy kalkulacyjnych, które przyśpieszą procedury obliczeniowe. Osoby wykorzystujące w swojej codziennej pracy pakiety statystyczne będzie trudniej zadowolić, chociaż być może znajdą tam również materiały, które ich zainteresują.
W porównaniu do pierwszego wydania podręcznika najistotniejsze zmiany i uzupełnienia zostały dokonane w rozdziałach:
- Elementy statystyki opisowej – poprzez dodanie podstawowych wiadomości dotyczących czynności wykonywanych na poszczególnych etapach badania statystycznego oraz uzupełnienia w ramach parametrów klasycznych, w szczególności miar średnich,
- Testy parametryczne – w zakresie podejmowania decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu stawianej hipotezy. Dodano również opisy testów post-hoc stosowanych np. w pakietach STATISTICA lub SPSS,
- Korelacja i regresja – wprowadzono opisy i algorytmy wyliczania szeregu współczynników zależności, zarówno dla danych wyrażonych w skalach pomiaru ilościowego oraz jakościowego.
Poszczególne zagadnienia omawiane w opracowaniu ilustrowane są rozwiązanymi przykładami. Ponadto na końcu każdego rozdziału znajduje się seria zadań do samodzielnego rozwiązania. Osobom zainteresowanym dodatkowymi zadaniami z zakresu materiału omawianego w podręczniku, polecam Zbiór zadań ze statystyki medycznej, wydany również w 2008 roku.
Opracowanie zostało uzupełnione o następujące dodatki:
A. Tablice statystyczne – zawierający tablice niezbędne przy opisanych testach statystycznych oraz przykładach,
B. Wybór testu istotności różnic – zawierający schematy wyboru najważniejszych testów,
Wykaz wykorzystywanych źródeł, które okazały się pomocne przy powstaniu podręcznika, umieszczono w bibliografii.
Zakres oraz układ materiału, przedstawiony w podręczniku został oparty początkowo na podstawie obowiązującego programu nauczania statystyki na wydziale Farmaceutycznym. Jednak już na etapie zbierania materiału do wydania pierwszego, został on poszerzony o dodatkowe treści wykraczające poza podstawowy program nauczania, dlatego też może być również wykorzystywany przez studentów innych kierunków studiów oraz osoby, które korzystają w swojej pracy z metod statystyki matematycznej.
Materiał zawarty w podręczniku może być wykorzystany przez osoby o różnym poziomie wiedzy z zakresu statystyki. Osoby początkujące mogą tam znaleźć podstawowe definicje, wzory, przykłady obliczeń podstawowych parametrów czy statystyk testowych. Schemat tych obliczeń może być potem powtórzony dla innych danych. Osobom tym polecam skoncentrowanie się przede wszystkim na tych zagadnieniach, gdzie liczba danych jest niewielka (małe próby). Osoby bardziej zaawansowane znajdą tam wiadomości na temat procedur, których opis i algorytmy ich wyliczania trudniej znaleźć w dostępnej literaturze. Mogą być one wykorzystane np. do tworzenia własnych arkuszy kalkulacyjnych, które przyśpieszą procedury obliczeniowe. Osoby wykorzystujące w swojej codziennej pracy pakiety statystyczne będzie trudniej zadowolić, chociaż być może znajdą tam również materiały, które ich zainteresują.
W porównaniu do pierwszego wydania podręcznika najistotniejsze zmiany i uzupełnienia zostały dokonane w rozdziałach:
- Elementy statystyki opisowej – poprzez dodanie podstawowych wiadomości dotyczących czynności wykonywanych na poszczególnych etapach badania statystycznego oraz uzupełnienia w ramach parametrów klasycznych, w szczególności miar średnich,
- Testy parametryczne – w zakresie podejmowania decyzji o przyjęciu lub odrzuceniu stawianej hipotezy. Dodano również opisy testów post-hoc stosowanych np. w pakietach STATISTICA lub SPSS,
- Korelacja i regresja – wprowadzono opisy i algorytmy wyliczania szeregu współczynników zależności, zarówno dla danych wyrażonych w skalach pomiaru ilościowego oraz jakościowego.
Poszczególne zagadnienia omawiane w opracowaniu ilustrowane są rozwiązanymi przykładami. Ponadto na końcu każdego rozdziału znajduje się seria zadań do samodzielnego rozwiązania. Osobom zainteresowanym dodatkowymi zadaniami z zakresu materiału omawianego w podręczniku, polecam Zbiór zadań ze statystyki medycznej, wydany również w 2008 roku.
Opracowanie zostało uzupełnione o następujące dodatki:
A. Tablice statystyczne – zawierający tablice niezbędne przy opisanych testach statystycznych oraz przykładach,
B. Wybór testu istotności różnic – zawierający schematy wyboru najważniejszych testów,
Wykaz wykorzystywanych źródeł, które okazały się pomocne przy powstaniu podręcznika, umieszczono w bibliografii.